Sağlamlıq

İnfluenza nedir? Hansı simptomları var?

Son aylar geniş yaranmış xəstəliklərdən biri də İnfluenzadır. Xüsusilə uşaqların kütləvi yoluxduğu bu virus gec sağalır və çox çətin keçir. Edilən müalicələr bəzən xəstəliyə qalib gəlməkdə çətinləşir.

Bilindiyi kimi qripin növləri müxtəlifdir. İnfluenza da qrip növlərindən biridir. 3 fərqli tipi vardır:

  • İnfluenza A
  • İnfluenza B
  • İnfluenza C

Bu xəstəliyə yaxalanmağın ən asan yolu immunitetin zəifləməsidir. O zaman qalib gəlmək, sağalmaq da xeyli çətinləşir. İnfluenza A ən ağır forması hesab olunur. Virus hava damcı yolu ilə yoluxur. Buna görə də məktəb bağçaya gedən uşaqlar daha tez şəkildə yoluxurlar.  Virusun tənəffüs yollarının selikli qişasına yapışması ilə ortaya çıxan xəstəlik şəkli virusla eyni adı alır və xəstəliyin vəziyyətini təsvir etmək üçün tez-tez qrip sözü istifadə olunur. İnsanda tənəffüs yollarının infeksiyalarına səbəb olan virus körpələr, uşaqlar və digər riskli qruplardakı fərdlərdə daha ağır keçirilir. Bu səbəbdən xəstəliyin əlamətlərini vaxtında fərq etmək və tənəffüs yollarında infeksiyanı mümkün qədər tez idarə etmək çox vacibdir.

Simptomları hansılardır?

Virus yoluxmuş şəxsin öskürməsi nəticəsində damcı yolu ilə havaya yayılır və xəstə ilə eyni qapalı mühitdə olan digər insanlar bu yolla keçir. Birbaşa tənəffüs sisteminin selikli qişasına yerləşən virus 1 gündən 7 günə qədər inkubasiya müddətini doldurduqdan sonra xəstəlik yuxarı tənəffüs yollarında infeksiyaya səbəb olur. Bu zaman xəstəliyin ilk əlamətləri görünməyə başlayır. Demək olar ki, bütün yaş qruplarından olan insanlarda rast gəlinən İnfluenza əlamətlərini aşağıdakılardır:

  • Anidən yaranan qızdırma: Qızdırma  bütün viral xəstəliklərdə olduğu kimi qripdə də görünən ilk simptomlardan biridir. Xəstəliyin inkubasiya dövrü başa çatdıqdan sonra qəfil başlayan yüksək hərarət müşahidə edilir və qoltuqaltı (qoltuqaltı) və ya alın nahiyələrindən ölçülən bədən hərarəti 38 dərəcədən yuxarı olur.
  • Öskürək: Üst tənəffüs yollarının ümumi infeksiyalarından biri olan qripdə ortaya çıxan digər bir əlamət də öskürək şikayətidir . Tənəffüs yollarının selikli qişasında inkişaf edən iltihab ifrazatın artmasına səbəb olur və tez-tez təkrarlanan öskürək müşahidə olunur.
  • Boğaz ağrısı: Tənəffüs yollarının selikli qişasında məskunlaşan və bu bölgədə geniş yayılmış infeksiyaya səbəb olan qrip virusu inkubasiya müddətini tamamladıqdan sonra boğaz ağrısı , udma çətinliyi kimi şikayətlərə səbəb olur. Sonrakı prosesdə öskürəklə boğazın selikli qişası qıcıqlanır və bu da xəstədə səs-küy, qidalanma çətinliyi kimi əlavə şikayətlərə səbəb ola bilər.
  • Əzələ ağrıları: Viral infeksiya zamanı bədən müqavimətinin zəifləməsi səbəbindən insanda ümumi əzələ ağrıları və yorğunluq şikayətləri müşahidə edilir. Xəstəlik zamanı immunitet sistemini dəstəkləmək üçün düzgün istirahət və qidalanma son dərəcə vacibdir.

Diaqnozu necə qoyulur?

Qrip xəstəliyi tez-tez baş verən tapıntılara uyğun olaraq diaqnoz qoyulur. Birdən başlayan yüksək hərarət, öskürək, boğaz və baş ağrıları, əzələlərdə geniş yayılmış ağrı və zəiflik tez- tez ağıllara viral infeksiya şəklini gətirir. Bununla belə, körpələrdə, uşaqlarda, qocalarda və immun sistemi hər hansı səbəbdən zəifləmiş insanlarda xəstəliyin dəqiq aşkarlanması və nəzarət altına alınması üçün ətraflı diaqnostika üsullarından istifadə etmək olar. Burun və boğaz sekresiyalarından PCR tamponu metodla müayinə edilir və tənəffüs yollarının ifrazatında qrip virusu diaqnozu qoyulur. Ancaq xəstəliyin şiddətli olduğu hallarda immunitet sisteminin elementlərindən biri olan limfositlərin sayı azalır, enerji mübadiləsi ilə əlaqəli bir ferment olan LDH (Lactate Dehydrogenase) artır, qanın oksigen səviyyəsi azalır və döş qəfəsinin rentgenoqrafiyası pisləşir.

Yaranma səbəbləri nələrdir?

Qrip demək olar ki, bütün yaş qruplarından olan şəxsləri təsir edə bilən ümumi tənəffüs yollarının infeksiyalarından biridir. Soyuq iqlim şəraiti, nizamsız qidalanma və yuxu vərdişləri, güclü stress səviyyəsi kimi immunitet sistemini aşağı salan hər bir faktor insanı qrip kimi müxtəlif virus infeksiyalarına meylləndirir . Odur ki, immun sistemini yaxşılaşdıran və düzgün işləməsinə mane olan bütün səbəblər qripin səbəbi kimi qəbul edilə bilər.

İnfluenza necə müalicə olunur?

Bu virusun müalicəsi dəstəkləyici müalicə və antiviral müalicə kimi iki şəkildə planlaşdırılır. Semptomları yüngülləşdirmək üçün müalicələr adətən immun sistemi düzgün işləyən və heç bir əsas sağlamlıq problemi olmayan gənc yetkin şəxslərə tətbiq edilir və müxtəlif vitamin əlavələri immunitet sistemini gücləndirməyə yönəldilir. Bu prosesdə xəstənin yaxşı istirahət etməsi, kifayət qədər maye qəbuluna fikir verməsi, sağlam qidalar qəbul etməsi, lazım gəldikdə C vitamini və buna bənzər əlavələr qəbul etməsi tövsiyə olunur. Lakin bir çox hallarda, xüsusilə də uşaqların sağalması üçün həkim göstərişi ilə antibiyotik müalicələrinə başlanılır.

İnfluenza zamanı nələrə diqqət edilməlidir?

İnflenza diaqnozu qoyulmuş insanlar əvvəlcə özlərini düzgün təcrid etməli və xəstəliyin başqa insanlara keçməməsinə diqqət etməlidirlər. Bu prosesdə sağlam qidalanmaq, ümumi bədən gigiyenasını ən doğru şəkildə saxlamaq, kifayət qədər dincəlmək və stress kimi immun səviyyəsinə mənfi təsir edən amillərdən uzaq olmaq son dərəcə vacibdir.

Dəyərləndir

Əlaqəli yazı

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Yoxla
Close
Back to top button