Hamiləlik məlumatları

Hamilelikde qasinma

Hamiləlik dövründə qadınlar əvvəllər yaşamadıqları bir çox vəziyyətlə qarşılaşa bilərlər.  İlk dəfə ana olmağa hazırlaşan hamilə qadınlar belə hallarda körpənin sağlamlığını düşünməyə bilməzlər.Yaşadıqları narahatlığın körpəyə zərər verib-verməyəcəyindən narahat olurlar.  Qaşıntı hamiləliyin özündən yarana bilər, ona görə də hər bir qaşınma nəzərə alınmalı və həkimə müraciət edilməlidir.

Hamilelikde qasinma bədənin müəyyən hissələrində və ya ümumiyyətlə müxtəlif dərəcələrdə baş verə bilər.  Xüsusilə daim böyüyən qarın və döş nahiyələrində qaşınma olması son dərəcə normaldır.  Bu nahiyələrdə dəri uzandıqca qaşınır və sonra çatlar əmələ gələ bilər.  Bu doqquz aylıq dövrdə yaşanan hormonal dəyişikliklər də dərinin həssaslığını artıra və qaşınmaya səbəb ola bilər.

 Hamiləlik dövründə tər vəzilərinin daha aktiv işləməsi dərinin daim tərləməsinə və nəm qalmasına səbəb olur.  Bu səbəbdən bədəndə, qasıq nahiyəsində, sinə altındakı dəri qıvrımları davamlı tərləmə ilə göbələk, səpgi və buna görə də qaşınmaya səbəb ola bilər.  Vajina nahiyəsində qaşınma genital maya infeksiyasına görə, anus ətrafında qaşınma isə bağırsaq parazitlərinə görə baş verə bilər.

Hamiləlik zamanı qaşınma səbəbləri:

  • Kilo artımı səbəbindən dərinin uzanması
  •  qaraciyərdə safra axınının yavaşlaması
  •  Yüksək bilirubinin səbəbləri
  •  Hamiləlikdən əvvəl mövcud olan dəri xəstəlikləri
  •  hamiləliklə əlaqəli dəri xəstəlikləri
  •  Allergik orqanizmin yaratdığı reaksiyalar
  •  Bədənin dərman istifadəsinə reaksiyaları
  •  Qaraciyər xəstəlikləri ilə əlaqəli səbəblər
  •  Dəri çatlaqları səbəbindən qaşınma
  •  Tiroid və böyrək xəstəlikləri
  •  viral hepatit

Ümumiyyətlə hamiləliyin 30-cu həftəsindən sonra görülən, bütün bədəndə qaşınma olmasına baxmayaraq açıq-aşkar dəri lezyonları olmayan “qaraciyərdaxili xolestaz” adlanan narahatlıq son dərəcə əhəmiyyətlidir.  İntrahepatik xolestaz, yəni qaraciyərdə safra axınının yavaşlaması kimi tanınır.  Qaşınma adətən olduqca şiddətlidir və sarılıq bu vəziyyəti müşayiət edə bilər.  Qaraciyərdə əmələ gələn öd öd yollarından normal hərəkət edərək öd kisəsinə çata bilməz.  Buna görə də öd duzları qanla qarışaraq dəridə toplanır.  İntrahepatik xolestaz təhlükəli bir vəziyyətdir və növbəti hamiləlikdə təkrarlanma ehtimalı var.  Körpənin inkişafında geriləmə, beyin qanaması və hətta ana bətnində ölümə səbəb ola bilər.  Diaqnoz qan testləri ilə qoyulur və gələcək ana mütəxəssis həkimlər tərəfindən tez-tez izlənilir.  Çoxlu hamiləliklərdə daha çox rast gəlinən qaraciyərdaxili xolestaz doğuşdan sonra özbaşına yox olur.

Hamiləlikdə nadir hallarda rast gəlinən, göbək ətrafında qırmızı qaşınma ilə ortaya çıxan PUPPP adlı vəziyyət gələcək anaları da təsir edir.  Bu vəziyyət qaşınma ürtiker lövhələri və hamiləlik papülləri kimi tanınır.  Adətən ilk körpəsini gözləyənlərdə və ya çoxlu hamiləlik keçirənlərdə görülür.  Xüsusilə hamiləliyin son iki ayında yaranan bu narahatlıq doğuşdan sonra özbaşına yox olur.  Döküntü adətən qarın gərmə bölgəsində başlayır.  Sonra yavaş-yavaş bel nahiyəsinə yayılır, ombalara və oradan da ayaqlara və hətta qollara və boyuna yayılır.  Bu kabarcıklar və qaşınma ana və körpə üçün zərərsizdir.  Ancaq dəridə qaşınma və qabarcıqların yaratdığı narahatlıq ana üçün son dərəcə sinir bozucu ola bilər.  Mütəxəssis həkim tərəfindən diaqnoz qoyulduqdan sonra qaşınma və dərini yumşaldıcı kremlərlə birlikdə allergiya dərmanları istifadə olunur.  PUPPP olan anaların ikinci hamiləliklərində eyni şeyi yaşamaları nadirdir.

PUPPP qədər olmasa da, hələ də hamilə qadınlarda görülən və qaşınmaya səbəb olan başqa bir xəstəlik Prurigodur.  Hamiləliklə bağlı dəri problemi kimi tanınan Pruriqo adətən hamiləliyin 25-30-cu həftələri arasında baş verir.  Qolların və ayaqların arxasında qaşınma və əlaqəli lezyonlar görünür.  Həşərat dişləmələrinə bənzər tüklü səpgilər müşahidə olunur.  Doğuşdan sonra narahatlıq öz-özünə yox olur.  Ananın və körpənin sağlamlığı üçün təhlükə yaratmır.  Yenə həkim tərəfindən izlənilməli və onun tövsiyə etdiyi dərmanlardan istifadə edilməlidir.

Bu doqquz aylıq müddət ərzində qaşınmadan uzaq olmaq və ya yaşanan narahatlıqların təsirini azaltmaq üçün aşağıdakılar nəzərə alınmalıdır:

  • Bədən gigiyenasına önəm verilməlidir.
  •  Xüsusilə yay aylarında hər gün duş qəbul etmək faydalıdır.
  •  Çox isti su ilə çimməkdən çəkinmək lazımdır.  İsti su dərini qurudur və elastikliyini azaldır.
  •  Sabun və şampunlar yaxşı seçilməlidir.  Dərini nəmləndirən qoxusuz və rəngsiz məhsullara üstünlük verilməlidir.
  •  Hamamdan sonra sabun və şampun yaxşıca yuyulmalıdır.
  •  Ətir və dezodorantlardan qaçınmaq lazımdır.
  •  Qoxusuz və rəngsiz kremlərə üstünlük verilməlidir.
  •  Boş və rahat paltarlara üstünlük verilməlidir.
  •  Pambıq paltar geyinilməlidir.
  •  Ayaqqabı seçimi elə olmalıdır ki, ayaqlar içəridə tərləməsin.
  •  Alt paltarları tez-tez dəyişdirilməlidir.
  •  Çox isti saatlarda küçəyə çıxmayın.
  •  Dərini qurudan və ya qıcıqlandıran kosmetik məhsullardan istifadə edilməməlidir.

Dəri qaşınmasının müalicəsi hər şeydən əvvəl bu simptomu əmələ gətirən səbəbin aradan qaldırılmasına yönəlir. Bundan əvvəl qaşınmanı müvəqqəti kəsməyə və ya onun təzahürlərini heç olmasa bir az yüngülləşdirməyə kömək edəcək üsullardan istifadə etmək olar:

Müntəzəm olaraq otağın havasını dəyişmək və nəmləndirmək. Çox tərləmənin qarşısını almaq üçün otaq sərin olmalıdır (18°C-dən artıq olmamaq şərti ilə);

Şəxsi gigiyena qaydalarına riayət etmək. Gündə bir neçə dəfə isti və ya kontrast duş qəbul etmək tövsiyə edilir;

Sistematik olaraq qaşınan yerləri yumaq – müalicəvi otların həlimləri (bataqlıq zambağı, çobanyastığı, üçrəngli bənövşə, pişikdili) və ya çay sodasının zəif məhlulu ilə ;

Müntəzəm olaraq çobanyastığı və su gülü ilə applikasiyalar etmək. Otları sıyıqvari vəziyyətədək sürtüb əzmək, dərinin qaşınan sahəsinə yaxmaq və tənzif salfetlə örtmək lazımdır. Prosedur gündə 2 dəfə bir neçə saat ərzində yerinə yetirilir. Bu üsullar qaşınmanı qısa müddətə aradan qaldırmağa kömək edəcəkdir.  Amma yenə də əsas məqsəd xəstəliyin özünün müalicəsidir.

Allergik reaksiyanın simptomu olan dəri qaşınmasının meydana gəlməsi zamanı hər şeydən əvvəl ən vacib məsələ allergenin təsirini aşkarlamaq və aradan qaldırmaqdır. Əksər hallarda bundan sonra qaşınma dərhal kəsilir. Allergiyaya qarşı dərmanların özbaşına qəbulu qəti qadağandır, müalicəni yalnız həkim-allergoloq təyin etməlidir.

Şəkərli diabet olduqda qanda şəkərin səviyyəsinə ciddi olaraq nəzarət etmək lazımdır. Ola bilsin ki, əlavə insulinin yeridilməsi tələb olunsun. Müalicə endokrinoloqun daimi nəzarəti altında keçməlidir.

Hamilə qadınlarda dermatozlar zamanı qadına adətən stasionar müalicə tövsiyə edilir. Acı, duzlu və hisə verilmiş yeməklərin istisnası ilə pəhriz təyin edilir.

Hamilə qadınlarda xolestaz zamanı müalicə yalnız stasionarda aparılmalıdır.

Hamilə qadınlarda sarılıq (toksikozun nadir növü) çox təhlükəli xəstəlikdir və qadının həyatı və sağlamlığı üçün ciddi təhlükə yaradır. Diaqnoz qoyulduqda hamilə qadını təcili olaraq xəstəxanaya yerləşdirirlər və hamiləliyi hansı müddətdə olmasından asılı olmayaraq dayandırırlar.

Qaşınmanın profilaktikası

Hamilelikde qasinma qadına xoşagəlməz anlar yaşadır, onun hal əhvalına təsir edir, gecə yuxusunu pozur. Müalicə həmişə effektiv olmur və qaşınma əlamətləri yenidən qayıda bilər. Bu səbəbdən də qabaqlayıcı tədbirlər çox vacibdir:

Çəkiyə nəzarət. Çəkinin artıq olması və qeyri-bərabər artması zamanı böyük ehtimalla dəri dartıla və qaşınmanın meydana gəlməsinə gətirib çıxaran dartılmalar əmələ gələ bilər;

Gigiyena qaydalarına riayət etmək. Gündə ən azı bir dəfə isti (qaynar olmayan) duş qəbul etmək lazımdır, hamiləlik zamanı isti vannaların qəbulu qadağandır;

Dərinin qurumasının qarşısını almaq. Su prosedurlarından sonra dəriyə mütləq losyon və ya bədən kremi vurmaq lazımdır;

Sığallamaların və sürtmələrin bir-birini əvəz etməsi ilə masaj. Dartılmalara və müvafiq olaraq dəri qaşınmasının əmələ gəlməsinə qarşı bir profilaktik vasitə kimi çox yaxşı kömək edir;

Yalnız təbii parçalardan (pambıq, yun, kətan) olan paltarlara üstünlük vermək.

İstinad:

Dəyərləndir

Əlaqəli yazı

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Back to top button