Hamiləlik məlumatları

Hamilelikde hematoma

Hematoma hamiləlik dövründə ultrasəsdə ən çox rast gəlinən patologiyalardan biridir.  Hamiləlik zamanı yüngül ləkələr ola bilən yerləşmə qanaxması istisna olmaqla, heç bir qanaxma normal hesab edilmir.  Ancaq hamiləliklərin təxminən 25% -dən 50% -ə qədər qanaxma problemi yaşayır.

 Qanaxma ilə özünü göstərən problemlərdən biri də subkorionik hematomadır.  Hamiləlik kisəsi ilə uşaqlıq divarı arasında yaranan problemdən qaynaqlanan qan yığılması olaraq izah edilə bilən bu vəziyyətə ‘subxorion qanaxma’ da demək olar.  Təbii ki, hamiləlik zamanı qanaxma zamanı gecikmədən hamiləliyi izləyən həkimə müraciət edilməli və qanaxma ilə bağlı məlumat verilməlidir.  Qanamanın niyə baş verdiyi və ya risklərin nə olduğu kimi suallara da cavab verəcəyik.  Ancaq əvvəlcə tapıntıları birlikdə nəzərdən keçirək.

Hamilelikde hematoma ( qansızma ) səbəbləri

Gələcək analar da subkorionik hematomun əlamətlərinin nə olduğunu aydın şəkildə bilmək istəyə bilərlər.  Ancaq qeyd etmək lazımdır ki, bu xəstəlik adətən heç bir əlamət vermir.  Yalnız vajinadan ləkə və ya damlama şəklində qanaxma gələcək ananın başa düşə biləcəyi bir əlamətdir.  Bu qanaxmaya səbəb olan amil hamiləlik qişası ilə uşaqlıq yolu arasında yığılan qanın bir müddət sonra vajinadan axmağa başlamasıdır.  Qanaxma şikayəti ilə həkimə müraciət edən qadınların əksəriyyətində bu hal müşahidə olunur.

 Qanaxmadan başqa, ağrı, kramp və ya qızdırma kimi müxtəlif simptomlar baş vermir.  Bu səbəbdən əlamət olaraq ifadə edilə bilən yeganə element qanaxmadır.  Vəziyyət ultrasəs müayinəsi ilə asanlıqla aşkar edilə bilər.  Qanaxma başlayanda, gözləyən analar tez-tez uşağın aşağı düşdüklərini və ya infeksiya kimi fərqli bir problemi olduğunu düşünürlər.  Burada vacib olan ən qısa müddətdə həkimə müraciət etməkdir.  Hamiləlik dövründə baş verən hər hansı qanaxma tibbi baxımdan əhəmiyyətlidir və erkən diaqnoz da vacibdir, buna görə də ən qısa müddətdə həkimə müraciət edilməlidir.

      Risklər nələrdir?

Əlbəttə ki, subkorionik hematoma riskli bir şəkilə gətirib çıxarır.  Ancaq bu risklərin diaqnoz qoyulan hər bir ana üçün baş verəcəyini deyə bilmərik.  Əvvəla qeyd etməliyik ki, bu qanaxma çox vaxt heç bir problem yaratmadan öz-özünə yox olur.  Bu prosesdə mütləq həkimə müraciət etmək lazımdır.  Ona görə də qanaxmaya dərhal müdaxilə edilməli olduğunu deyə bilmərik.  Bəzən bu qanaxmaya görə hamiləlik pərdəsi uşaqlıq divarından qismən ayrılır və bu zaman təəssüf ki, uşağın  aşağı düşmə riski yaranır.

 Riskin hansı hallarda baş vermə ehtimalının daha yüksək olduğu da təəccübləndirə bilər.  Bu nöqtədə nəzərə alınan amillər gələcək ananın yaşı və hematomun ölçüsüdür.  Bu iki faktorun risklər üzərində də təsirli olduğu məlumdur.  Müayinələrdə məlum olur ki, hamiləlik kisəsinin 30-40%-i uşaqlıq divarından ayrılarsa, aşağı düşmə riski daha çox artar.

 Onu da qeyd etmək lazımdır ki, subkorionik hematomanın ölçüsü də vacibdir.  Hematomanın diametri hamiləlik kisəsinin diametrindən 50% böyükdürsə, hematomanın ölçüsünü qeyd etmək olar.  Hematomanın diametri gestational kisənin diametrindən təxminən 20% böyükdürsə, o zaman orta ölçülüdür.  Əgər 20%-dən azdırsa, bu, hematomanın kiçik olduğunu göstərir.

Müəyyən mənada deyə bilərik ki, hematomanın diametri artdıqca, aşağı düşmə riski də buna uyğun olaraq artır.  Eyni zamanda, hematoma böyükdürsə və ya qan miqdarı 50 mililitrdən çox olarsa, risklər daha da ciddiləşir.  Hamiləliyin sonrakı həftələri daha vacibdir, çünki bu dövrlərdə plasentanın arxa hissəsinə doğru qanaxma vaxtından əvvəl doğuş və ölü doğum riskinin əhəmiyyətli dərəcədə artmasına səbəb olur.

        Necə Müalicə Edilir?

Diaqnoz qoyulduqda, gələcək anaları maraqlandıran ilk şey hematomanın müalicəsidir.  Ancaq qeyd etmək lazımdır ki, bu xəstəlik üçün heç bir müalicə proseduru, yəni qanaxma yoxdur.  Sadəcə bəzi həyati dəyişikliklər etmək lazımdır.  Təbii ki, bu müddət ərzində hematomların həkiminiz tərəfindən izlənilməsi də vacibdir.

 Çox vaxt problem 1 həftədən 2 həftəyə qədər olan müddətdə yox olur.  Bu müddət ərzində tez-tez ultrasəs müayinəsi tələb olunacaq.  Bundan əlavə, ana və körpənin ürək döyüntüsünün qiymətləndirilməsi də vacib amillər arasındadır.

Həkiminiz hematomanın ölçüsü, ümumi sağlamlığınız və qanaxma sürəti kimi müxtəlif amilləri nəzərə alaraq bəzi məhdudiyyətlər qoya bilər.  Düşük riski ortaya çıxarsa, progesteron kimi hormon ehtiva edən bir müalicənin tətbiqi də nəzərdən keçirilə bilər.  Bu dövrdə tətbiq edilən məhdudiyyətlərə aşağıdakı nümunələri verə bilərik:

  • İstirahət müalicəsi
  •  uzun müddət ayaq üstə dayanmamaq
  •  Bədəni məcbur edən bütün hərəkətlərdən çəkinmək
  •  cinsi pəhriz tətbiq etmək
  •  İdman etməmək

Hamiləlik kisəsində qanaxmaya səbəb nədir?

Bu gün tibb texnologiyası bu qədər inkişaf etsə də, orqanizmdə bəzi dəyişikliklərin və pozğunluqların səbəbi dəqiq məlum deyil.  Subkoryonik hematoma da səbəbi dəqiq bilinməyən şərtlər arasındadır.  Hamiləlik kisəsində qanaxma ilə bağlı bir çox araşdırma bu problemin dəqiq səbəbini təyin edə bilmədi.

 Buna görə də, subkorionik hematoma səbəblərinin dəqiq siyahısı yoxdur.  Məlumdur ki, qanaxmanın yeganə səbəbi uşaqlıq yolunun yaxınlığında, onun selikli qişasında və ya plasentanın altında qanın toplanması və bu qanın vajinadan sızmasıdır.  Qanın yığılmasına səbəb olan faktor və ya faktorlar sualının cavabı hələ məlum deyil.

Qanaxma zamanı hamiləiyi saxlamaq olarmı?

Əlbəttə olar, amma bir şərtlə ki, qadın vaxtında həkim nəzarətində dursun və şübhəli hallarda dərhal tibbi yardıma müraciət etsin, hətta ifrazat çox olmazsa və ümumi vəziyyəti pisləşməzsə belə.

Qanaxmanı necə dayandırmağı bilmək üçün, onun səbəbi bəlli olmalıdır. Bundan ötrü qadın müəyyən analiz və müayinələrdən keçməlidir:

  • qanın və sidiyin ümumi analizi;
  • qanın müəyyən infeksiyalara görə analizi;
  • kiçik çanaq orqanlarının USM-i;
  • qanda XQ-nin səviyyəsinin təyini;
  • vaginal yaxmanın mikrofloraya görə müayinəsi.

Əgər uşaqlıqdankənar hamiləliyə şübhə olarsa, hətta diaqnostik laparoskopiya aparıla bilər.

Hamiləliyin erkən mərhələlərində əsas məsələ – qanaxmanın dayandırılması və açılışın qarşısının alınmasıdır.

Müalicə planına daxildir:

  • qansaxlayıcı prparatlar – Disinon;
  • uşaqlıq tonusunu azaldan spazmolitik vasitələr – No-şpa;
  • hamiləliyi saxlamağa kömək edən progestron preparatları – Düfaston, Utrojestan;
  • sedativ preparatlar (valerian siropu);
  • vitaminoterapiya – Maqne B6, E vitamini, fol turşusu.

Ölmüş hamiləlikdə mütləq qaşınma aparılmalıdır. Prosedurdan sonra hormonal terapiya və qan sistemini normallaşdıran preparatlar təyin olunur. Əgər qadının qanı rezus-mənfidirsə, gələcəkdə rezus-konfliktin qarşısını almaq məqsədilə ona qaşınmadan sonra antirezus immunoqlobulin yeridilir.

Uşaqlıqdankənar hamiləliyin müalicəsi – yalnız cərrahidir. Cərrahi müdaxilə vaxtı ya döl yumurtası çıxarılır və borunun tamlığı bərpa olunur, ya da, boru döl yumurtası ilə birlikdə çıxarılır.

Uğurla başa çatan müalicədən sonra, əgər hamiləliyi saxlamaq mümkün olmuşsa, qadına tam sakitlik göstərişdir. Bəzən ciddi yataq rejimi məsləhət görülür. Düşük təhlükəsində cinsi əlaqə tam qadağan edilir. Qeyd etmək lazımdır ki, təyin olunmuş əksər dərman preparatlarını uzun müddət qəbul etmək lazımdır, hətta qanaxma olmadıqda belə. Dərmanların dəqiq dozasını və qəbul müddətini həkim təyin edir.

Cift gəlişində müalicə tədbirləri ifrazatın intensivliyindən asılıdır. Əgər qanaxmanın intensivliyi çoxdursa, təcili keysəriyyə əməliyyatı göstərişdir, hətta uşaq tam yetişməsə belə. Sonra qadın qanitirməni bərpa etmək üçün müalicə alır. İfrazat az olduqda, döl qovuğunun açılması ilə kifayətlənirlər. Lakin, əgər bu tədbir kifayət etmirsə və qanaxma dayanmırsa, yenə də keysəriyyə əməliyyatı aparılır.

Ciftin qopması nəticəsində baş verən qanaxmanı diaqnostika etmək çətindir, çünki, bu patologiya zamanı xarici qanaxma ilə yanaşı daxili qanaxma da olur. Hətta 25% halda xarici qanaxma ümumiyyətlə olmur. Qanaxmanı dayandırmaq məqsədilə keysəriyyə əməliyyatı aparır, sonra itirilmiş qanın həcmi bərpa edilir.

İstinad :

5/5 - (1 Səs)

Əlaqəli yazı

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Back to top button