12 heftelik hamilelik🤰🏻
12 heftelik hamilelik artıq sizin birinci trimestri yekunlaşdırdığınızdan xəbər verir. Analar.az komandası olaraq bu həftədə sizi nələri gözlədiyindən xəbər verəcəyik. Artıq sizi daha maraqlı hamiləlik dönəmi gözləyir.
Hamiləliyin hər həftəsinin fərqli əhəmiyyəti və inkişaf prosesi var. Bu proseslərin analar tərəfindən yaxşı təqibi gələcək anaları qarşılaşa biləcək vəziyyətlərə hazırlayır. Bu zaman, daha sağlam hamiləlik keçirmək mümkündür. Hamiləliyin irəliləyən prosesləri ilə ana və körpənin bədəninin böyüməsi sürətlənir. Bu, xüsusilə gələcək analar üçün panikaya səbəb olur. Bu yazıda gələcək anaların hamiləliyin 12-ci həftəsi ilə bağlı bilməli olduğu məlumatları çatdıracağıq.
12 həftəlik hamiləlik
12 həftəlilik dönəmində sizi nələrin gözlədiyini bilmək istəyirsinizmi? Elə isə gəlin sıralaa ilə tanış olaq:
❌ ürək bulantıları azalacaq,
❌ baş gicəllənmələri daha olmayacaq,
❌ tez-tez sidiyə getmə halları xeyli azalacaq,
✔️ yorğunluq artaracaq,
✔️ əzələ, bel və boyun ağrıları yarana bilər.
Hamiləliyin 12 – ci həftəsində anada dəyişikliklər olduqca müsbətdir. Xüsusilə, gələcək anaların başgicəllənmə və ürək bulanmasının azalması bu dövrə təsadüf edir. Ancaq bunun əvəzinə hamilələrdə yorğunluq və halsızlıq müşahidə olunmağa başlayır. Tez olsa da, bəzi hamilə qadınlar bel və kürək ağrısı ilə qarşılaşa bilər. Bütün bu halların səbəbi hamiləliklə birlikdə ifraz olunmağa başlayan “relaksin” hormonudur. Relaksin ifraz olunmağa başlayanda gələcək anaların sümük strukturlarında dəyişikliklər baş verir və bu, ağrıya səbəb olur.
Körpənin inkişafı ilə birlikdə oksigen ehtiyacı artacağı üçün gündəlik fəaliyyətlərdə nəfəs darlığı yaranır. Ancaq bu bəhanə ilə gələcək anaların özlərini pis hiss etmələrini istəmirik. Əksinə, həkim tövsiyəsi ilə çoxlu idman etmələrini tövsiyə edirik ki, özlərini daha yaxşı hiss etsinlər. Çünki idman etmək bədənin yöndəmsizliyinin qarşısını alır və əzələləri daha uyğun edir. Bundan əlavə, 12-ci həftədən etibarən vaginal axıntıda artım ola bilər. Bu axıntı təbiidir və vajinanı qorumaq üçün ifraz olunan bir maddədir. Bu dövrdə gündəlik iş rejiminin dəyişməsi ilə əlaqədar baş ağrıları da yaranır. Baş ağrılarından qurtulmaq üçün yaxşı dincəlmək və keyfiyyətli yuxuya getmək lazımdır.
Hamiləliyin 12-ci həftəsində anada baş verən dəyişikliklər arasında müsbət irəliləyişlərdən biri də budur ki, keçən həftədən bəri uşaqlıq yolunuz bir az yuxarı yerləşdiyi üçün sidik kisəsində rahatlıq hiss edəcəksiniz.
Əgər sizin qan qrupunuz mənfi və partnyorunuzun qan qrupu müsbətdirsə, həm hamiləlik zamanı, həm də körpənizlə bağlı bəzi problemlər yaşaya bilərsiniz. Həkiminiz hamiləlik zamanı və doğuşdan sonra lazım olanları tətbiqləri edəcək.
Bu həftələrdə ananın dərisində bəzi dəyişikliklər olur. Ananın orqanizmi bu həftə həddindən artıq miqdarda melanin istehsal edir və buna uyğun olaraq bədəndə tünd ləkələr yarana bilər. Bəzi gələcək anaların dərisi gərginləşib gözəlləşdiyi halda, bəzi gələcək anaların dərisində yağlanma və sızanaqlar da ola bilər. Bəzən saç tökülməsi arta bilər, bəzən isə saç – dırnaqlar çox tez uzana bilər. Bütün bunlar hamiləlik dövründə baş verən hormonal dəyişikliklər və insan orqanizminin buna reaksiyasıdır.
12 həftəlik hamiləlikdə körpənin inkişafı
12 – ci həftədə körpənin demək olar ki, bütün həyati orqanları formalaşır. Körpənin görünüşü, onda hansı dəyişikliklərin baş verməsi anaların çox marağını çəkir. Körpənin hərəkətliliyi bu formalaşmağa əlavə olunur. Çünki körpənin hərəkətliliyi günü-gündən artır. Əvvəlki həftələrdə hərəkətliliyi artan, xüsusilə barmaqlarını daha sürətli hərəkət etdirən körpə 12-ci həftəyə uyğun gəlir. Bəzi hamiləliklərdə körpələr hətta barmaqlarını ağızlarına qoyaraq əmmə refleksi göstərirlər. Barmaqların inkişafı dırnaqların formalaşması ilə müşayiət olunur. Bu həftə dırnaq inkişafı əsasən tam olmasa da, inkişafı kifayət qədər sürətlidir.
Bundan əlavə, körpənin bəzi sümükləri sərtləşməyə və aydınlaşmağa başlayır. Dalaq və qaraciyər öz funksiyalarını yerinə yetirməyə başlayır. Qalxanabənzər vəz və mədəaltı vəzinin inkişafı ilə onların refleksləri günü-gündən daha qabarıq şəkildə özünü göstərir. Səs tellərinin formalaşması 12-ci həftədə tamamlanır və körpə hətta bu dövrdə nəfəs məşqləri etməyə başlayır. Erkən də olsa, ultrasəs müayinəsi ilə cinsiyyət müəyyən edilə bilər. Ancaq 12-ci həftə cinsi proqnozlaşdırmaq üçün olduqca tezdir.
Plasentanın və göbək kordonunun funksiyasını mükəmməl şəkildə saxlayır. Onun böyrəkləri bir neçə həftədir ki, yaxşı işləyir. Körpəniz böyüdüyü amniotik mayeni udur və bu mayeni bağırsaqları və böyrəkləri vasitəsilə süzür və onu sidik kimi hamiləlik kisəsinə geri qoyur. Narahat olmayın. Körpənizin böyrək sistemi hələ filtrasiya funksiyasına malik olmadığı üçün sidiklə bədəndən tullantıları çıxarmaz. Bu səbəblə amniotik mayeyə zərər vermir. Əksinə, hamiləlik kisəsi böyüdükcə kisədə qiymətli amniotik mayenin artmasına kömək edir. Körpənin bədənindəki tullantı maddələr göbək bağı vasitəsilə qan vasitəsilə plasentaya çatır və ananın qanına keçir. 12 həftəlik amniotik mayenin çəkisi 30-40 mililitrdir. Hamiləliyin ortasında bu miqdar yarım litrə yaxınlaşır. Hamiləlik başa çatdıqda təxminən 1 litrə çatır.
Bundan əlavə, amniotik maye körpəniz böyüdükcə bədəndən tökülən tüklər, saçlar və dırnaqlar kimi toxumaları ehtiva edir. Bu şəkildə amniyosentez tətbiqi, yəni iynə ilə amnion mayesindən nümunə götürülərək körpələrin xromosom quruluşu araşdırıla bilər.
Hamiləliyin 12-ci həftəsində körpəniz su ilə nəfəs almağa davam edir ki, bu da onun ağciyərlərinin inkişafına kömək edəcək və hətta keçən həftədən hıçqırada bilər.Hamiləliyin 12 – ci həftəsində körpənizin bədəninin bir çox yerində nazik bir saç təbəqəsi meydana gəlməyə başlayır. Embrion mərhələsində körpəni ilk qidalandıran sarı kisəsi 12-13 həftələrdə yox olur.
12 həftəlik körpədə cinsiyyət
Ana olacaq xəbəri bütün qadınları həyəcanlandırır deyə bilərik. Hamiləlik xəbərindən sonra həm ana, həm də ata uşağın cinsiyyəti haqqında maraqlanmağa başlayırlar. Artıq i gün yetişdi. Siz 12-ci həftədə övladınızın qız və ya oğlan olduğunu müayinə əsasında bilə biləcəksiniz. Adətən bir çox hamiləlikdə tam dəqiq olmasa da, bu ərəfədə uşağın hansı cinsə sahib olacağını bir çox tib işçiləri söyləyə bilər. Lakin dəqiq məlumatı 5 aylıq hamiləlikdə mümkündür.
Hər yumurtlama dövrü ilə qadın orqanizmi özünü hamilə qalmağa hazırlayır və qadın orqanizmi hamiləliyə hazırlaşır. Bu dövrdə birləşmə varsa, digər dövrlərə nisbətən sperma və yumurtanın bir araya gəlməsi ehtimalı daha yüksəkdir. Yumurta və sperma birləşərək ziqotu əmələ gətirir və hamiləlik başlayır. Ziqotun meydana gəlməsi ilə körpənin cinsiyyəti aydın olur. Hamiləliyin sonrakı dövrlərində, körpənin böyüməsi ilə, ultrasəs ilə cinsiyyət müşahidə edilə bilər. Aparılan müşahidələrə əsasən həkimlər proqnozlar verə bilərlər. Bununla belə, bu təxminlərdə həmişə bir yanılma payı var. Bu səhvlərin səbəbi körpənin cinsiyyətinin dəyişməsi deyil, mənfi görüntülərə görə yanlış proqnozdur. Ultrasəs müayinəsi vəziyyətində, cinsiyyət orqanlarını körpənin vəziyyətinə uyğun olaraq görmək həmişə asan olmaya bilər. Bu səbəbdən hesablamaların səhv olması normaldır.
12 heftelik hamilelik de ultrases görüntüsü necedir?
12 həftəlik döl mühüm sistemlərinin demək olar ki, bütün hissələri öz inkişafını tamamlayır. Bu o deməkdir ki, bu prosesdən sonra inkişaf çox daha sürətli və daha qabarıq olacaq. Prosesdən sonrakı günlərdə və həftələrdə daha çox təəccüblənməyə hazır olmağı təklif edirik. Müayinə zamanı ananın qarnı ilə təmas varsa, körpə müvafiq hərəkət göstərə bilər. Ultrasəs zamanı hərəkətləri müşahidə etmək də mümkündür. Əkiz körpələrə hamilə olan gələcək anaların körpələri də eyni inkişaf sürətini göstərir. Ancaq 12-ci həftədən sonra əkiz körpələrin inkişafında yavaşlama müşahidə edilə bilər. Həkimlər bu həftədən etibarən cinsi təxmin edə bilərlər. Körpənin bətnindəki mövqeyi uyğun olarsa, proqnoz vermək mümkün ola bilər. Bununla belə, bu qiymətləndirmədə yanılma payı kifayət qədər yüksəkdir. Bu vəziyyəti nəzərə alaraq, həkimlərin təxmin etməkdən çəkinməsi normaldır. Hamiləliyin 12-ci həftəsində cinsiyyət imicini müəyyən etmək çətindir. Cinsin daha dəqiq proqnozlaşdırılması üçün növbəti həftələri gözləmək daha yaxşıdır.
Hamiləliyin 12-ci həftəsində həkim ultrasəs müayinəsi zamanı əkizlərin tək və ya eyni yumurta əkizi olduğunu müəyyən edə bilər. Bunu kisəni ayıran toxumanın qalınlığına baxaraq edir. Əkiz körpələrin bu həftələrdə aralarında nazik bir amnion pərdəsi olmasına baxmayaraq, toxunaraq bir-birlərini hiss edə bildikləri ifadə edilir.
Hamiləlikdə 12 həftə neçə aydır?
Hamiləliyin başlanğıcından 12 həftəyə qədər analar 3 aylıq hamiləliyini tamamlayırlar. Əslində, bu, doğum üçün lazım olan vaxtın 3-dən 1-ə qədərinin tamamlanması deməkdir. Yəni doğuma cəmi 6 ay qalmış olacaq. Bu dövrdən etibarən ana namizədlərin həyəcanının daha da artacağını əvvəlcədən söyləməliyik.
12 heftelik hamilelikde körpenin boyu ve çekisi
Hamiləliyin 12-ci həftəsində körpəniz çox güman ki, gavalı boyda olacaq. Körpələr bu həftədən etibarən demək olar ki, 5-6 sm ölçüyə çatdılar. Körpənin çəkisi 12-14 qram arasında dəyişir. 12-ci həftə ilə gələcək analar ultrasəsdə körpənin ürək döyüntülərini eşidə bilirlər. Körpələrin ürəyi bu həftə dəqiqədə 120 və ya 160 dəfə döyünür.
12 həftəlik hamiləlikdə körpənin hərəkətləri necədir?
12-ci həftədən etibarən körpənin reflekslərində sürətli inkişaf var. Körpələrin göz qapaqları açılıb bağlanmağa başlayır, ağızlarını açıb bağlayırlar, bəzən hətta barmaqlarını da əmirlər. Barmaqların və ayaq barmaqlarının inkişafı ilə barmaqların hərəkətlərini görmək mümkündür. Bütün bu reflekslər ana bətnində inkişaf etməyə başlayır və doğuşdan sonra bir müddət körpənin yanında qalır. Çünki insan təbiətinə görə refleks hərəkətlər əvəzinə öyrənilmiş hərəkətlər onun həyatını davam etdirməsinə şərait yaradır. Körpə ana bətnində xaricdən gələn yüksək səslərdən qorxa bilər.
Bu normal bir vəziyyətdir. Doğulduqdan sonra belə, körpələr ən kiçik səslərə ürkütmə refleksi göstərirlər. Ancaq bu hərəkətləri ana hiss edə bilməz. Körpənin hərəkətlərinin ana tərəfindən hiss edilməsi üçün körpənin bir az daha böyüməsi lazımdır. Sonrakı həftələrdə körpə böyüyəcək, hərəkət edəcək və hətta anasını təpikləməyə başlayacaq.
12 həftəlik hamilə analar necə qidalanmalıdır?
Sağlam hamiləliyin sonunda gələcək analar 8-13 kq arasında çəki qazanırlar. Kilo artımının çox hissəsi 20-ci həftədən sonra baş verir. 12-ci həftədən sonra başgicəllənmə və ürəkbulanma azaldıqca gələcək analarda iştahın artması müşahidə olunur. Bu iştah artımına nəzarət etmək həm körpənin sağlamlığı, həm də gələcək anaların sağlamlığı üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Balanslaşdırılmış qidalanma üçün lazımi qan analizləri edilməli, uyğun vitamin və minerallar alınmalıdır. Bakteriyalar üçün daha asan olan yumşaq pendirləri istehlak etməməyi tövsiyə edirik.
Hamiləliyin bu dövründə sürətlə inkişaf edən və böyüyən körpə ananın plasenta vasitəsilə istehlak etdiyi qidalardan faydalanır. 12 həftəlik hamiləlik dövründə nizamlı və balanslı qidalanmaya, yəni tez- tez və az yeməyə diqqət yetirilməlidir.
Mədə yanması şikayəti 12 həftəlik hamiləlik dövründə başlaya bildiyi üçün; Acı turş, çox ədviyyatlı kofein tərkibli qidalardan uzaq durmaq lazım ola bilər.
Süd və süd məhsullarının (kefir, ayran, süd, qatıq, pendir) qəlyanaltılara və əsas yeməklərə daxil olması təmin edilməlidir.
Çox miqdarda yağ və şəkər yorğunluğa səbəb ola bilər. Bunların yerinə meyvə-tərəvəz istehlakının artırılması daha faydalı olardı.
Həyatın hər anında olduğu kimi, bol su istehlak edilməlidir. Gün ərzində 8 – 10 stəkan su içilməlidir. Liflə zəngin qidalardan istifadə etmək həm həzmi asanlaşdırır, həm də bağırsaqları daha rahat edir. Meyvə, tərəvəz və paxlalı bitkilərdə çoxlu lif olduğu üçün onların qidalanma siyahılarına daxil edilməsini tövsiyə edirik. Həkimin məsləhəti ilə bu həftədən etibarən dəmir qəbuluna davam edilə, hətta 12-ci həftədən etibarən fol turşusu qəbuluna başlana bilər.
Diqqət edilməli şeylər :
Hamiləliyin on iki həftəsində tam qan sayımı bədəninizdə çatışmayan vitamin və mineralları müəyyən etmək üçün vacibdir.
Keçən həftə başlamamısınızsa, hamiləliyin 12-ci həftəsində mütləq dəmir tabletlərinə başlamalısınız. Əgər həkiminiz dəmir preparatı tövsiyə etməyi unutdusa, ona xatırladın və məsləhətləşin. Əks təqdirdə anemiya ilə qarşılaşa bilərsiniz. Bu özünüzü ləng hiss etməyinizə. səbəb ola bilər. Bundan əlavə, dəmir əlavəsi ilə, doğum zamanı həddindən artıq qanaxma ehtimalına qarşı böyük bir tədbir görmüş olacaqsınız.
Hamiləliyin 12-ci həftəsində döşləriniz ağrıyırsa, doğuşdan sonra istifadə edə biləcəyiniz orqanik məmə kremini bütün döşə hər gün çəkməyiniz rahatlamanıza kömək edə bilər. Kremin tətbiq müddətini uzatmayın. Çünki uzun müddət masaj şəklində tətbiq etmək sinənizdə oyanma hissinə səbəb olacaq və bu da doğumu başlatacaq təsirlərə səbəb ola bilər.
Hamiləliyin 12-ci həftəsindən tez yorula və nəfəs darlığı çəkə bilərsiniz . Bu, bədənin oksigenə ehtiyacının artması ilə əlaqədardır. Bu vəziyyət idman edərkən baş verə bilər. İstirahət etməyi və arada kiçik fasilələr etməyi unutmayın.
12 həftəlik hamiləlikdə hansı testlər edilməlidir?
- 11-14 həftəlik hamiləlik arasında genetik skrininq testi olan ikiqat skrininq testi aparılır. Bu, adətən qarın boşluğunun və nadir hallarda vaginal ultrasəs müayinəsi ilə həyata keçirilən hamiləlik müayinəsidir.
- CRL (baş-göbək məsafəsi) ölçülür, 45-84 mm arasında olduqda ikili test üçün qan verilə bilər.
- Daun sindromu və digər genetik xəstəliklərin skrininqində 12-ci həftədə ultrasəs müayinəsi aparılır. Bu ölçüdə; NT-nin ölçülməsi (nuchal qalınlığı), burun sümüyünün müayinəsi, ürəyin və damarların qiymətləndirilməsi var.
- Kombinə edilmiş test hamiləliyin müntəzəm təqibində skrininq modeli kimi tövsiyə olunur. Qarışıq test çərçivəsində;
- Ultrasəs ölçmə (NT ölçmə və CRL ölçmə və burun sümüyünə baxmaq daxildir)
- Ana yaşını və PAPP-A və ana qanından sərbəst BHCG hormon dəyərlərini ehtiva edən ikili skrininq testi var.
- Qarışıq test Daun sindromu üçün 90% həssaslığa malikdir.
- NIPT (Qeyri-İnvaziv Prenatal Test – ana qanından alınan fetal DNT testi) 99% həssaslıqla Daun sindromu üçün ən yaxşı skrininq testidir.
Hamiləliyin 12 həftəsində səyahət etmək mümkündürmü?
12 heftelik hamilelik dövründə həkimin etiraz etdiyi xüsusi hallar istisna olmaqla, səyahətdə heç bir problem yoxdur. Avtomobildə təhlükəsizlik kəməri taxarkən; Aşağı kəmər qarın altından, diaqonal hissə isə döşlər arasında keçməlidir.
Hamiləliyin 12 – ci həftəsində idman necə olmalıdır?
Hamiləlik dövründə müntəzəm idman edilməlidir. Bu, çəki artımını nəzarət altında saxlamağa, həmçinin orqanizmi doğuşa hazırlamağa kömək edir. Ürək döyüntüsünü bir az artıracaq sürətlə yerimək, pilates və yoqa uyğun məşqlərdir.
Hamiləliyin 12 həftəsində körpənin çox aktiv olması normaldırmı?
Körpənin ana bətnində olan hərəkətləri valideynlər tərəfindən maraqla izlənildiyi halda, körpənin bəzən çox aktiv və ya əksinə olması valideynləri narahat edə bilər. “Hamiləliyin 12 həftəsində körpə çox aktiv olacaqmı?”, “12 həftəlik hamiləlik hərəkətləri hiss olunacaqmı?”, “12 həftəlik hamiləlikdə körpə hərəkət edəcəkmi? ’12 həftəlik hamiləlik körpə hərəkətləri’ kimi suallar ən çox verilən suallar arasındadır. Körpə hamiləliyin 12 həftəsində yavaş-yavaş hərəkət etməyə başlayır. Bu həftələrdə körpə ana bətnində arxadan dayanma, takla atma, uzanma və kiçik təpiklər kimi hərəkətlər edə bilər.
12 həftəlik hamiləlik baş ağrısı olurmu?
Hamiləliyin hər dövründə gələcək anada fərqli ağrılar ola bilər. Hamiləliyin 12-ci həftəsində gələcək anada baş ağrıları ola bilər. Hamiləlik həftəsi irəlilədikcə, dövran edən qan həcmi artacağı üçün bu vəziyyətə görə baş ağrılarının yaşanması normaldır.
Hamiləliyin 12 həftəliyində axıntı normaldırmı?
Hamiləlik dövründə gələcək anada axıntı görünə bilər. Gələcək anaların bu cür dəyişiklikləri yaxından izləməsi vacibdir. Hamiləlik dövründə estrogen hormonu artır. Bundan əlavə, vaginal bölgədə qan dövranının artması baş verir. Bu iki amilin birləşməsi qoxusuz, süd kimi vaginal axıntının miqdarının artmasına səbəb ola bilər. Ancaq ortaya çıxan vaginal axıntnın:
- ✔️ Qoxu olması
- ✔️Qaşınma yanması
- ✔️ Rəng dəyişməsi infeksiya əlaməti ola bilər
Bu simptomlar halında, hamiləlik prosesindən sonra mama-ginekoloqa müraciət etmək vacibdir. Hamiləliyin 12-ci həftəsində nə edəcəyinizi düşünürsünüzsə və bu barədə məlumat almaq istəyirsinizsə, həkiminizə müraciət edə bilərsiniz. Beləliklə, daha sağlam bir hamiləlik keçirə bilərsiniz.